Wat is Diwali?
Diwali, ook Deepavali, Diwali of Deevali genoemd, is een van de belangrijkste feesten in het hindoeïsme en vindt zijn oorsprong in India. Het woord is afgeleid van het Sanskriet dipavali, dat een rij lichtjes betekent. Traditioneel worden olielampjes, diya's (een kleigebakken lamp met katoenen lontje en geklaarde boter, ghee), aangestoken in en rond het huis.
Diwali, ook bekend als Lichtjesfeest, symboliseert “de overwinning van het goede over het kwade, overwinning van het licht over de duisternis, overwinning van de gelukzaligheid over de onwetendheid”. Het vieren van dit feest gaat gepaard met het nuttigen van zoetigheden. In India wordt ook vuurwerk afgestoken. Diwali is een vrolijk feest, gevierd in gezinsverband, voor jong en oud, arm en rijk. Het verwelkomt licht, geassocieerd met succes en hoop.
"Diwali is de viering van innerlijk licht boven spirituele duisternis, kennis boven onwetendheid, goed boven kwaad, en hoop boven wanhoop."
Diwali in Suriname en India
Diwali is een van de grootste en belangrijkste nationale feestdagen in India, waar het met enorme pracht en praal wordt gevierd. Ook in Suriname is Diwali sinds 2010 een Nationale Dag. Een week lang brandt op het Onafhankelijkheidsplein in Paramaribo de Suriname Dia, een symbool van eenheid en licht.
Diwali in Andere Geloven
Hoewel Diwali voornamelijk een hindoefestival is, vieren ook aanhangers van andere religies variaties ervan:
- Jains vieren hun eigen Diwali, ter herdenking van de definitieve bevrijding (moksha) van Mahavira.
- Sikhs vieren Bandi Chhor Divas, ter gelegenheid van de vrijlating van Goeroe Hargobind.
- Newar-boeddhisten uit Nepal vieren ook Diwali.
Datum van Diwali
Religieus wordt Diwali op vijf aaneensluitende dagen gevierd. De datum van Diwali verandert elk jaar, bepaald door de hindoekalender. Hier zijn enkele data:
- 2016: 30 oktober
- 2017: 19 oktober
- 2018: 7 november
- 2019: 27 oktober
- 2020: 14 november
- 2021: 4 november
- 2022: 24 oktober
- 2023: 12 november
- 2024: 1 november
- 2025: 21 oktober
De Vijf Dagen van Diwali
Valt op de 13e dag van de maand Ashvin. 'Dhan' betekent rijkdom. Deze dag is belangrijk voor de samenleving en staat in het teken van welvaart.
Valt op de 14e dag van Ashvin. Gerelateerd aan koning Bali die halfgoden gevangen hield, of de vernietiging van de demon Narakasura door Krishna.
De belangrijkste dag, gewijd aan Godin Lakshmi. Valt op de donkere nacht van Amavasya. Ook bekend als Chopada-puja. Men gelooft dat Krishna op deze dag zijn incarnatie verliet.
Onderstreept de kroning van koning Vikramaditya en het begin van de Vikram-savat jaartelling.
Staat in het teken van de liefde tussen zus en broer. De broer bezoekt zijn zus.
Oorsprong van Diwali
Tijdens Diwali wordt de Hindoe-godin Lakshmi (van licht, schoonheid, rijkdom en voorspoed) vereerd. Door de eeuwenlange verspreiding en isolement zijn er verschillende legenden ontstaan:
- Vishnoe redde Lakshmi op de dag van Diwali.
- Krishna doodde de demonische koning Narakaasur op de dag vóór Diwali.
- De terugkeer van Rama en Sita na 14 jaar ballingschap (uit de Ramayana).
- Koning Bali die de onderwereld mocht regeren, als teken van gehoorzaamheid aan Vishnoe.
Rituelen rondom Diwali
- Reinheid: Mensen en huizen moeten zuiver en schoon zijn.
- Vasten: Hindoes vasten vaak op de vijf dagen van Diwali (geen vlees, ei, of producten waarvoor dieren lijden).
- Zoetigheid: Veel traditionele zoetigheden worden gemaakt en gedeeld.
- Viering: Meestal in huiselijke kring, maar ook diensten in de Mandir (Hindoe gebedshuis).
- Wensen: Op de derde dag wenst men elkaar "Shubh Diwali" (Gelukkig Lichtjesfeest).
Milieu-impact
Tijdens Diwali is er, bovenop de gebruikelijke milieuproblematiek in India, een extreme piek in luchtvervuiling, vooral in grote steden zoals Delhi. Ondanks vuurwerkverboden wordt er vaak vuurwerk afgestoken. De rook zorgt voor smog die dagen kan blijven hangen. Carcinogene en giftige stoffen in vuurwerk dragen hieraan bij. In 2023 stond Delhi tijdelijk bovenaan de lijst van steden met de hoogste luchtvervuiling (AQI score van 680).
Ontdek Meer